ಚಾಂದ್ರಾಣ

ಚಾಂದ್ರಾಣ = ರಾಡಿ, ಕಸ, ಗಲೀಜು, ಕೊಳೆ

"ಮನೆ ತುಂಬ 'ಚಾಂದ್ರಾಣ' ಮಾಡಿಯಳೀ ಮಾರಾಯ್ತಿ, ಹಿಡಿ (ಪೊರಕೆ) ತಂದು ಗುಡಿಸು ಕಾಂಬೋ. ಎಲ್ಲ ಸಾಪ್ (ಸ್ವಚ್ಛ) ಆಯ್ಕು (ಆಗಬೇಕು)ಈಗಲೇ." - ಸುನಿಲ್ ಅವರ ಅತ್ತಿಗೆ ಕೊಟ್ಟ ಉದಾಹರಣೆ.
"ಮಳಿಗೆ (ಮಳೆಗೆ) ಹಂಚ್ (ಹೆಂಚು) ಒಡ್ದೋಯಿ (ಒಡೆದುಹೋಗಿ) ಮನೆ ಎಲ್ಲ ಚಾಂದ್ರಾಣ ಆಯ್ತ್."
"ಆ ಮಾಣಿ ನೀರ್ ಚೆಲ್ಲಿ, ಮನೆ ಇಡಿ ಚಾಂದ್ರಾಣ ಮಾಡಿ ಇಟ್ಟಿತ್"
"ಬರೀ ಕಾಟ್ (ಕಾಟು) ದನ ಅದ್. ಎಷ್ಟ್ ಸರ್ತಿ ತೊಳ್ದ್ ಸಾಪ್ ಮಾಡಿ ಇಟ್ರೂ, ಮತ್ತೊಂದ್ ಕ್ಷಣದಲ್ಲ್ ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಇಡಿ ಚಾಂದ್ರಾಣ ಮಾಡತ್ತ್"

ಸುಮಾ ಅವರ ಅಮ್ಮ ಕುತೂಹಲಕರ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಟ್ಟಿದಾರೆ - "ಚಳಿಗೆ ಕಾಲೆಲ್ಲ ಒಡ್ದ್ (ಒಡೆದು) ಚಾಂದ್ರಾಣ ಆಯ್ತ್".

ಬೋನಸ್ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ರ -
'ಏ' ಅಥ್ವಾ 'ಎ' - ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕರೆಯುವುದು :-))
ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಸಿಟ್ಟಾಗಬೇಡಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ನನ್ನದೇನೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ನಾನು ನಿರಪರಾಧಿ :-)
ಈ ಮೇಲಿನ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ವಿಶ್ವಂಭರ ಉಪಾಧ್ಯರು. ಅವರ ಕುಂದಗನ್ನಡ ಶಬ್ದನಿಧಿ Digital Library of India-ದಲ್ಲಿದೆ - ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿ. ಕೊಂಡಿ ಕಳಿಸಿದ ಸುನಿಲ್-ಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು.

ಇದೇ ಅರ್ಥವನ್ನು ಬೀಚಿ ಕೂಡ ಕೊಟ್ಟಿದಾರೆ - ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿ :-).

ತದ್ಯಾಪ್ರತದ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನೊಂದಿಷ್ಟು :-
ಕುಂದಗನ್ನಡ ಶಬ್ದನಿಧಿಯಲ್ಲೂ ತದ್ಯಾಪ್ರತ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ರೆ ಅದನ್ನೇ ಹೋಲುವ ಶಬ್ದ - 'ತದಿಪ್ರಿತ'. ಅದರ ಅರ್ಥ - ಒಂದಕ್ಕೊಂದೂವರೆ. ಸುನಿಲ್ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ 'ಅಧಿಕಪ್ರಸಂಗ' ಅನ್ನುವ ಅರ್ಥ ತುಂಬ ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಂತು ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ಈ ಶಬ್ದ ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಬಂದಿರಬಹುದೇ? ಭಾಷಾಪಂಡಿತರು ಎಲ್ಲಿ?

ಇವತ್ತಿನ ಸವಾಲು -
ಈ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥ ಏನು - 'ಎರು'?

ಬೋನಸ್ ಪ್ರಶ್ನೆ -
ಈ ಪ್ರಾಣಿಯ ಗ್ರಂಥಸ್ಥ ಕನ್ನಡದ ಪದ ಏನು - 'ಚಣಿಲ'?